Procesy sądowe ratowników medycznych: żądanie równego wynagradzania z pielęgniarkami systemu
W ostatnim czasie lawinowo wzrasta zainteresowanie ratowników medycznych podjęciem kroków prawnych przeciwko swoim pracodawcom w związku z otrzymywaniem znacznie niższego wynagrodzenia zasadniczego od pielęgniarek systemu pomimo powierzonego jednakowego zakresu czynności, obowiązków, odpowiedzialności i uprawnień w ramach zatrudnienia w Pogotowiu Ratunkowym.
Nasza Kancelaria z powodzeniem reprezentuje ratowników medycznych w sprawach dyskryminacji płacowej w skali całego kraju. Grupy ratowników medycznych ze Szczecina, Chorzowa, Warszawy oraz Lublina już wszczęły postępowania sądowe za pośrednictwem naszej Kancelarii. W Lublinie zapadło już kilkanaście korzystnych wyroków zasądzających na rzecz ratowników medycznych odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
Tło problemu: nierówne traktowanie ratowników medycznych i pielęgniarek systemu
Głównym problemem jest nierówne traktowanie ratowników medycznych i pielęgniarek systemu, mimo że obie grupy wykonują takie same obowiązki w zespołach ratownictwa medycznego. Pracodawcy dokonują bowiem zróżnicowania wynagrodzenia ratowników medycznych względem pielęgniarek systemu w oparciu o wykonywany zawód, a w istocie o kwalifikacje - wykształcenie i rodzaj ukończonych studiów. Oddzielają dwie grupy zawodowe, tj. ratowników medycznych oraz pielęgniarek systemu, które w istocie wykonują te same obowiązki zawodowe z zakresu ratownictwa medycznego.
Sądowe orzeczenia przyznają rację ratownikom, podkreślając, że wykonywane przez nich zadania są identyczne z obowiązkami pielęgniarek systemu co oznacza, iż różnicowanie ich wynagrodzeń ze względu jedynie na nazwę wykonywanego zawodu jest bezpodstawne.
Pamiętać należy, że ratownicy medyczni odgrywają kluczową rolę w systemie ratownictwa medycznego, zapewniając pierwszą pomoc w nagłych przypadkach i transportując pacjentów do szpitali. Pomimo ich nieocenionego wkładu, zarobki ratowników medycznych często są o wiele niższe niż wynagrodzenia pielęgniarek systemu, które pracują w tych samych zespołach ratownictwa medycznego i wykonują takie same czynności. Z tego typu dyskryminacją należy walczyć.
Orzeczenia sądowe: wyrównanie wynagrodzenia ratowników z wynagradzanymi korzystniej pielęgniarkami systemu
Coraz więcej ratowników medycznych decyduje się na wszczynanie procesów sądowych w celu uzyskania równego wynagrodzenia z wynagradzanymi korzystniej pielęgniarkami systemu. Sądowe orzeczenia w tych sprawach są korzystne dla ratowników medycznych. Przykładowo, w jednym z orzeczeń sąd stwierdził:
"A zatem w istocie sam ustawodawca, wskazując, że czynności realizowane przez zespoły ratownictwa medycznego mogą być wykonywane przez pielęgniarkę systemu lub ratownika medycznego, powierzył obu tym grupom pracowników takie same zadania - taką samą pracę i jednakowe obowiązki. Pewne odmienności w opisie czynności wykonywanych przez pielęgniarki systemu i ratowników medycznych w rzeczywistości w żaden sposób nie różnicują w sposób zasadniczy rodzaju faktycznie wykonywanej przez nich pracy w ramach zespołów ratownictwa medycznego."
To orzeczenie jednoznacznie wskazuje, że ustawodawca traktuje obowiązki ratowników medycznych i pielęgniarek systemu jako równorzędne, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w wynagrodzeniach.
Inne orzeczenia podkreślają również, iż w sytuacji gdy w strukturze organizacyjnej pracodawcy występują stanowiska, na których świadczona jest jednakowa praca (rozumiana jako praca taka sama pod względem rodzaju i kwalifikacji wymaganych do jej wykonywania oraz jej ilości i jakości), nie zachodzi konieczność porównywania - za pomocą kryteriów określonych w art. 183C § 3 kp - prac różniących się rodzajowo. Należy podkreślić, że „jednakowa praca” w rozumieniu art. 1836 kp odnosi się nie do nazwy stanowiska, lecz do wykonywanych przez pracowników obowiązków i związanego z nim zakresu odpowiedzialności (por. wyrok SN z 12 stycznia 2010 roku, I PK 138/09). Pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku (por. wyrok SN z 3 czerwca 2014 roku, III PK 126/13).
Podsumowanie: takie same obowiązki powinny prowadzić do równego wynagrodzenia
Procesy sądowe wszczynane przez ratowników medycznych są ważnym krokiem w walce z dyskryminacją płacową w systemie opieki zdrowotnej. Orzeczenia sądowe, które potwierdzają równość obowiązków ratowników medycznych i pielęgniarek systemu, powinny skłonić pracodawców do zmiany polityki wynagradzania. Tylko w ten sposób można zapewnić sprawiedliwość i motywację wśród pracowników medycznych, co przełoży się na lepszą jakość opieki nad pacjentami.